Page 58 - E-Tez Bülteni Mart 2025, SAYI 1

Tez Özeti

Bu çalışmada, karayolları tünellerindeki taşıtların egzozlarından yayılan kirletici gazlardan CO’nun ve CO2’nin tünel içerisindeki
dağılımları incelenmiştir. İlk önce Akyazı Tüneli’nde CO ölçümleri ile sınırlı tutulan deneysel çalışma gerçekleştirilmiştir. Daha sonra,
500 m uzunluğundaki iki şeritli tünellerde, taşıtlı ve taşıtsız durumlar için tünel içerisindeki üç boyutlu akış alanları zaman bağımlı
olarak Standart k-ε türbülans modeli ile çözülmüştür. Sayısal çalışmaların ilk aşamasında, içerisinde taşıt bulunan düz tünelde farklı
taşıt hızları için ve R=950 m ve R=1900 m yarıçaplarına sahip kavisli tünellerde taşıt hızının 70 km/saat değeri için tünel içerisindeki
CO ve CO2 dağılımları elde edilmiştir. Sayısal çalışmaların taşıtsız durumları içeren ikinci aşamasında ise, tünel girişinden 100 m
ileriye yerleştirilmiş fan durumunda, fan itme kuvvetinin, tünel kavis durumunun, fan sayısının ve fana eklenmiş difüzör durumunda
difüzör kanat açısının tünel içerisindeki CO ve CO2 düzeylerine etkisi incelenmiştir. Taşıtsız fanlı düz tünelde, fan itme kuvveti ve
fan sayısı arttıkça CO ve CO2 değerleri azalmaktadır. Taşıtsız fanlı düz tünelde, tek fanlı durumda 2035 N itme kuvvetinde ve üç
özdeş fanlı durumda 950 N itme kuvvetinde tünel hacmindeki CO ve CO2 seviyeleri yaklaşık aynı oranlarda azalmaktadır.
Sayısal çalışmada kullanılan Standart k-ε modeli deneysel verilerle iyi bir uyum göstermektedir.
Anahtar kelimeler: Düz tünel, Kavisli tünel, Taşıt hızı, Fan itme kuvveti, Difüzör kanat açısı, Karbonmonoksit dağılımı,
Karbondioksit dağılımı, Standart k-ε türbülans modeli