Page 60 - E-Tez Bülteni Mart 2025, SAYI 1

Tez Özeti
Aşınma, parçaların ömrü, bakım maliyetleri ve verimlilik kayıpları üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. PVD yöntemiyle biriktirilen
çeşitli nitrür kaplamalar, aşınmaya ve korozif etkilere maruz kalan parçaların ömrünü artırmak için kullanılan bir çözüm
yöntemidir. Bu çalışmada PVD yöntemi ile üretilen TiN, AlTiN, TiSiN, AlTiSiN, AlCrN, AlTiCrN, CrN, CrCN, TiCN kaplamalarının
yüksek sıcaklıkta aşınma davranışları incelenmektedir. Kaplama kalınlıkları, yüzey kimyasal bileşimi ve morfolojik yapıları SEM ve
AFM ile incelenmiştir. Kaplamaların adhezyonu Rockwell C indentasyon testi ve sertlikleri mikrosertlik testi ile belirlenirken, faz
yapıları X ışını
difraksiyonu yöntemiyle incelenmiştir. Kaplamaların aşınma özelliklerini belirlemek için aşınma cihazında 2,5 ve 5 N yük koşulunda
ve 25°C, 300°C ve 600°C sıcaklıkta aşınma testleri uygulanmıştır. Aşınma izine ait hacimleri 3 boyutlu optik profilometre ve
elementel analizler SEM-EDS ile yapılmıştır. Ayrıca, bu kaplamalar matkap uçları üzerinde uygulamalı olarak test edilmiştir.
Çalışma kapsamında kaplamaların aşınma özelliklerinin sıcaklığa bağlı olarak önemli ölçüde değiştiği ve AlTiCrN kaplamanın
yüksek sıcaklıkta aşınma direncinin diğer kaplamalara kıyasla daha yüksek olduğu ve yüksek sıcaklık uygulamaları için alternatif
bir kaplama olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar kelimeler: PVD, Yüksek sıcaklıkta aşınma, Mekanik özellikler, Oksidasyon