Bilgisayarlı derlem araçlarının bize sunduğu diğer pek çok kullanım alanının yanısıra, dil öğrenimi ve öğretimi ile ilgili çalışmalara da önemli katkı yapan unsurlardan biri olduğu şüphe götürmez bir gerçektir. Baş döndürücü bir hızla günden güne gelişen ve değişen teknolojinin eğitim ve öğretim alanlarında etkili olarak kullanımının hayati öneme sahip olması, öğretmenlere önemli bir sorumluluk ve misyon yüklemektedir. Bu bağlamda, katılımcıların (İngilizce öğretmenleri ve araştırma görevlileri ve diğer lisansüstü öğrenciler) dil öğretme etkinliklerinde ihtiyaç duyacakları ders araç, gereçleri ve diğer ders içi ve dışı öğretim materyallerinin kullanımında, bilgisayarlı derlem araçları kullanma becerilerine sahip olmaları hem eğitim-öğretim faaliyetlerinin hem de kendi akademik çalışmalarının başarılı ve etkin bir şekilde yürütebilmeleri açısından önem arz etmektedir. Kabul edilmelidir ki, dil öğrenenler ve öğreticiler, veri odaklı öğrenme kapsamında öğrencilerini adeta dil dedektiflerine dönüştürerek öğrenilen dilin doğası hakkında birçok özelliğin yine öğrenciler tarafından keşfedilmesine ve deneyimlenmesine katkı sağlamalıdırlar. Diğer lisansüstü katılımcıların da akademik çalışmaların da derlembilim araçlarının etkin kullanımı ile veri toplama ve analizinde çok faydalı bilgiler edineceklerdir. Ayrıca, günümüzün etkin teknolojik araçların farkında olmaları ve herhangi bir öğretim durumunda teknolojiyi ne zaman, nasıl ve neden kullanmaları gerektiğini bilmeleri esastır. Diğer bir deyişle İngilizce öğretmeni (öğretmen adayları) ve akademisyen adaylarının teknolojiyi dil derslerine ve kendi akademik çalışmalarına entegre edebilecekleri bir takım dil araçlarının öğretimine yönelik hizmet içi eğitimlere, pratik ve eğitsel dijital becerilere yönelik eğitimlere ihtiyaç duymaktadırlar. Bu proje önerisi de temelde bu ihtiyaca yönelik olarak yapılmıştır. Proje kapsamında derlem oluşturma süreçleri ve derlem oluşturma etiği gibi konulara da ayrıca yer verilecektir.
Yine bu çalışma kapsamında, alanında uzman akademisyenler tarafından, lisansüstü eğitim yapan İngilizce öğretmeni ve araştırma görevlilerine yönelik yapılacak olan bu eğitimde, Sketch Engine, SkELL, OneClick Terms, Wordsmith, Antconc, Fraze.it, Ludwig,guru, LancsBox, BNCLab, Just the Word, COCA, BNC ve Netspeak gibi dört temel dil becerisini destekleyen bilgisayar destekli derlem araçlarının tanıtılıp kullanılması ve veri güdümlü öğrenme yönteminin sınıf içi uygulamaları (Data Driven Learning) teorik ve uygulamalı olarak yapılacaktır. Ayrıca edebiyat çalışmalarında ve özellikle biçembilim çalışmalarının değerlendirilmesi ve yeniden yorumlanmasında derlem araçlarının kullanımı önemli, yer tutmaktadır ve proje eğitimi boyunca bu konunun uzmanı bir eğitmen tarafından bu konuda gerekli eğitimler verilecektir. Diğer bir deyişle, İngilizce öğretmenlerine ve konuya ilgi duyan lisansüstü eğitim alan adaylara, derlem araçlarının kullanımı ile ilgili teorik bilgilerin yanı sıra öğrendikleri bilgileri hali hazırda veya gelecekteki öğretmenlik deneyimlerine ve akademik çalışmalarına aktarabilmeleri için pratik bilgiler sunulacaktır. Bu pratik bilgiler, hedefe yönelik derlem oluşturma ve oluşturulan bu derlemlerin öğrenciler tarafından etkin bir şekilde kullanılmasıyla ürüne dönüşecektir.
Ayrıca bu etkinlik çerçevesinde; İngilizce öğretmen adaylarının hem kendi alan bilgileri ile derlem araçlarını eşgüdümlü olarak kullanmalarına hem de teknoloji konusunda daha deneyimli olan akranlarıyla birlikte işbirliği yapmalarına imkân sağlanacaktır. Bu sayede katılımcıların derlem araçlarını sınıf ortamında kullanma konusunda özgüven kazanmalarının ve motivasyonlarının artırılması hedeflenmektedir. Sonuç olarak proje kapsamında eğitimi verilecek olan bilgisayarlı derlem araçları ile İngilizce öğretmenlerinin ve akademisyenlerin bireysel olarak yazma, çeviri yapabilme, dil öğrenim materyallerini daha etkin kullanabilme becerilerine katkıda bulunulması hedeflenmektedir.
Özet olarak proje kapsamında:
1.Bilgisayarlı derlem araçları ve beraberinde getirdiği dijital teknolojilerin eğitsel potansiyelleri konusunda katılımcıların farkındalıklarını arttırılması hedeflenmektedir.
2. “Genel derlem” oluşturma aşamalarının yanı sıra, çeşitli özel amaçlara dönük derlemler tüm oluşturulma aşamaları ile tanıtılacak ve bu derlemlerin sınıf içinde ve katılımcıların kendi akademik çalışmalarında ki kullanım alanları hakkında bilgi verilecektir.
3. Bilgisayarlı derlem tanımından başlayarak, aynı kapsamda yer alan diğer kavramlara (sözbirimleştirme, etiketleme, işaretleme, n-gram çıkarımları, anahtar sözcük vb.) değinilip, her birinin kullanım alanları tanıtılacaktır.
4. Derlem oluşturma süreci, tasarımı, metin toplama ve işaretlemeleri örnekler üzerinden uygulamalı olarak gösterilecektir.
5. Bilgisayarlı derlem araçlarını sınıf içerisinde “Veri Odaklı Öğrenme” kuramsal çerçevesi içinde kullanım potansiyelleri uygulamalı ve seviyelendirilmiş olarak gösterilecektir.
6. Kullanıma hazır özel amaçlı derlem örnekleri üzerinden seviyelendirilmiş ders materyalleri oluşturma uygulamaları yapılacaktır.
7. Derlem araştırmalarında şeffaflık ve bazı temel etik uygulamalar tartışılacaktır.
14 Nisan 2020