Yaz aylarının gelmesiyle birlikte hava sıcaklıkları arttı. Güneş yüzümüzü güldürse de yükselen sıcaklıklar özellikle yaşlı bireyler için tehlikeli olabilir. Fark edilmesi güç olan tehditlerden biri de vücutta gelişen gizli susuzluktur.

İleri yaşlarda vücut, susuzluğa gençlikteki kadar hızlı tepki veremez. Susama hissi azalır, böbreklerin su tutma kapasitesi düşer, kullanılan bazı ilaçlar (özellikle idrar söktürücüler) sıvı kaybını artırır. Tüm bunlar yaşlı bireyleri dehidratasyon dediğimiz ciddi sıvı eksikliğine açık hale getirir. 

Yaz aylarında sıklığı artan bir diğer tehdit de halk arasında bilinen adıyla mide-bağırsak enfeksiyonları, tıbbi adıyla gastroenteritlerdir (ishal).

Özellikle kırsal bölgelerde artan su tüketimi nedeniyle arıtma sistemlerinin yetersiz kalması ve sıcak havanın etkisi ile erken bozulan gıdaların yenmesi; bulantı, kusma, ishale sebep olur. 

Hafif başlayan ishal, terleme ve nefes alıp verme ile oluşan görünmez su kayıpları da eklendiğinde susuzluk ortaya çıkar. Bu durum yeterli miktarda sıvı ile desteklenmediği takdirde kişi; bilinç bulanıklığına, tansiyon düşüklüğü, böbrek yetmezliğine kadar gidebilen, hastaneye yatış gerektirecek ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalabilir. 

Peki ne yapılmalı?

- Yaşlı bireyler susamasa bile düzenli aralıklarla su içmelidir.

- Günde en az 6–8 bardak su tüketmelerini öneriyoruz.

- Su oranı yüksek salatalık, domates, kavun, karpuz gibi besinler (kan şekeri seviyesine dikkat edilerek) tercih edilebilir. 

- Bozulmuş gıdalardan, açıkta satılan yiyeceklerden uzak durulmalı, gıda hijyenine dikkat edilmelidir.

- İshal veya kusma varsa, suya ek olarak tuz ve şeker içeren sıvılar (örneğin ayran, oral rehidratasyon solüsyonları) verilmelidir. Durumun ciddiyet arz ettiği düşünüldüğünde gecikmeden hekime baş vurulmalıdır.

- Yalnız yaşayan yaşlı bireyler mutlaka sık ziyaret edilmeli, sağlıkları yakından takip edilmelidir.

Bu yaz, büyüklerimizi sık ziyaret etmek, onlara suyu ve sağlığı hatırlatmak belki de yapabileceğimiz en iyi davranışlardan biridir.

Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Serdaroğlu